اردوغان در عراق؛ شرکای اقتصادی، سیاسی و امنیتی جدید
۱۴۰۳ اردیبهشت ۳, دوشنبه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روز دوشنبه سوم اردیبهشت وارد بغداد شد. جایی که آخرین بار در ۱۲ سال پیش و به عنوان نخست وزیر ترکیه به آنجا سفر کرده بود. به گزارش روزنامه "زود دویچه" آلمان او در همین روز به اربیل، پایتخت اقلیم خودمختار کردستان عراق نیز می‌رود.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با اردوغان از امضای "توافقنامه چارچوب راهبردی" برای تشکیل کمیته‌هایی در زمینه‌های امنیتی و اقتصادی خبر داده است. میان عراق، ترکیه، قطر و امارات تفاهم‌نامه‌ای برای همکاری در پروژه "جاده توسعه" امضا شده است که گفته شد به مثابه "پل ارتباطی میان مردم و فرهنگ‌های منطقه" است و از "امنیت و ثبات" آنها حمایت می‌کند.
"زود دویچه" از یک مسیر جدید حمل و نقل جاده ای و ریلی از خلیج فارس در جنوب تا مرز ترکیه در شمال گزارش داده و نوشته است که با احداث آن نفت عراق می‌تواند از طریق خطوط لوله به ترکیه و از آنجا به سایر نقاط جهان برسد. دولت عراق همچنین از ترکیه خواسته است که ازرودهای فرات و دجله که از مرز ترکیه و عراق عبور می کنند، آب بیشتری در اختیار این کشور قرار دهد.
عراق محل درگیری پ‌ک‌ک و ترکیه
این روزنامه نوشته سفرهای اردوغان عمدتا با اهداف سیاسی است؛ منتهی "در عراق، اقتصاد یک چیز است، مسائل امنیتی چیز دیگری".
دولت بغداد با دو معضل جدی درگیر است؛ نفوذ جمهوری اسلامی و کشیده شدن جنگ میان ترکیه و حزب کارگران کردستان(پ‌ک‌ک) به خاک عراق. این شبه‌نظامیان هنگام عقب‌نشینی در برابر ارتش ترکیه عمدتا در کوه‌های شمال عراق مامن می‌گیرند. به عبارتی جنگ بین ارتش ترکیه و پ‌ک‌ک در سال‌های اخیر از مرز به درون خاک عراق کشیده شده و ترکیه ده‌ها پایگاه در آنجا مستقر کرده است. این اقدام و حملات ترکیه به پ‌ک‌ک روابط آنکارا با بغداد را تیره کرده و عراق اقدامات ترکیه را اشغال خاک خود می‌داند. جنگ ترکیه و پ‌ک‌ک در عین حال تأثیر منفی بر صادرات نفت عراق که بودجه ملی این کشور به آن وابسته است، داشته است.
بنا بر گزارش "زود دویچه" گام ترکیه برای دوستی مجدد با عراقی‌ها بر اساس ایده مبارزه مشترک با پ‌ک‌ک است. بغداد فعالیت این شبه‌نظامیان را در ماه مارس ممنوع کرد. ایجاد یک مرکز فرماندهی نظامی مشترک نیز از جمله اهداف دو کشور است و مانع از آن می‌شود که ارتش ترکیه از آن پس بدون اطلاع عراقی‌ها در کشورشان عملیاتی انجام دهد.
ترکیه امیدوار است که این امر منجر به مبارزه مؤثرتری علیه پ‌ک‌ک شود، شاید حتی چیزی شبیه پایان دادن به جنگی بی‌پایان. طرح اردوغان یک کریدور امنیتی در مرز عراق است که دو کشور با هم بر آن نظارت کنند.
منافع عراق در فاصله گرفتن از ایران
یکی دیگر از پیامدهای این سفر می‌تواند فاصله گرفتن عراق از جمهوری اسلامی باشد. "زود دویچه" نوشته است که نفوذ ایران در عراق و اقدامات شبه‌نظامیان طرفدار ایران این کشور، عراق را تحت فشار قرار داده است.
از ابتدای جنگ غزه این شبه‌نظامیان جنگی در سایه را با اسرائیل و آمریکا به راه انداخته‌اند و بارها به تأسیسات آمریکا در خاک عراق حمله کرده‌اند. حملاتی که با واکنش نظامی آمریکا روبرو شده است. موشک‌ها و پهپادهای ایرانی که اسرائیل را هدف قرار دادند نیز بر فراز حریم هوایی عراق پرواز کردند که اکثر آنها توسط جنگنده‌های آمریکایی سرنگون شدند. ایران زمستان گذشته حتی به اهدافی در اربیل حمله کرد با این مدعا که سرویس مخفی اسرائیل را هدف قرار داده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
هم درگیری ترکیه و پ‌ک‌ک، هم مناقشه اسرائیل و ایران، عراق را صحنه درگیری‌های متعددی کرده و بغداد می‌خواهد کشور را به سوی آرامش ببرد. به همین دلیل نیز دولت عراق مایل است خود را از تهران که شبه‌نظامیان مسلح نزدیک به آن بسیار قدرتمند شده‌اند، دور کند. هم‌زمان ترکیه به شدت به دنبال شرکای جدید است.